بررسی رابطه رشد اقتصادی با فقر و نابرابری در ایران طی برنامه های اول تا چهارم توسعه

در این مطالعه پدیده فقر در ارتباط با رشد اقتصادی و نابرابری به تفکیک برنامه­های توسعه اول تا چهارم اقتصادی، اجتماعی بررسی می­شود. بدین منظور کشش های فقر نسبت به رشد اقتصادی و نابرابری محاسبه می­شود و در نهایت چگونگی توزیع منافع ناشی از رشد به کمک شاخص نرخ رشد معادل فقر کاکوانی و سان (2008) موردبررسی قرار می­گیرد. بررسی نرخ رشد معادل فقر می­تواند ابزار بسیار مهمی برای سیاست گذاری دولت­ها در جهت کاهش فقر باشد. تجزیه تغییرات فقر در مناطق شهری، روستایی و کل کشور نشان می­دهد که اثر خالص رشد بر فقر منفی است اما اثر خالص نابرابری دارای نوسانات مثبت و منفی بوده­ است. تحولات اقتصادی و سیاسی در ایران طی دوره موردمطالعه تا حد زیادی می­تواند این روند نامنظم را توجیه کند. محاسبه شاخص نرخ رشد معادل فقر و مقایسه نتایج برنامه­های توسعه اول تا چهارم اقتصادی، اجتماعی ایران نیز نشان می­دهد که علیرغم وجود برنامه­های توسعه اقتصادی و اجتماعی در کشور سیاست اثرگذاری برای دستیابی به رفاه و آسایش مستمر دنبال نشده است.